تعیین غلظت کشنده دو سم علف کش پاراکوات و توفوردی در ماهی گطان (Barbus xanthopterus)

سموم علف­کش از پرمصرف­ترین سموم کشاورزی در کل جهان می­باشند. مهم­ترین اثر زیست محیطی این سم­ها به تاثیر آن­ها بر موجودات غیر هدف  مربوط می­شود. ماهی­ها یکی از شاخص­های سنجش سمیت سموم در محیط­های آبی می­باشند. در این پژوهش سمیت حاد دو علف­کش پاراکوات و توفوردی در ماهی گطان (Barbus xanthopterus) ارزیابی و مقایسه گردید. به این منظور از روش OECD (Organization for Economic Co-operation and Development) و سیستم استاتیک برای تعیین سمیت حاد این سموم استفاده شد. برای  سم پاراکوات و توفوردی به ترتیب 7 و 8 غلظت افزایشی در سه تکرار و در هر تیمار تعداد 10 قطعه ماهی با وزن 2/0± 5/4 گرم در نظر گرفته شد، تلفات هر 24 ساعت تا 96 ساعت ثبت گردید و نتایج به­وسیله نرم افزار پروبیت آنالیز شدند. سرانجام LC50 بعد از 24، 48، 72 و 96 ساعت در مورد هر سم مشخص گردید. سپس بیشینه غلظت قابل قبول (MAC) هر سم اندازه­گیری شد. نتایج نشان داد که سمیت دو علف کش مورد بررسی در ماهی گطان متفاوت بوده به طوری­که LC50 96 ساعته در مورد دو سم پاراکوات و توفوردی به ترتیب برابر 8/37 و7/8 میلی­گرم در لیتر بود. در بین دو سم علف­کش مورد بررسی، توفوردی  سمیت کمتری نسبت به پاراکوات در ماهی گطان داشت (mgl-178/3=MAC) و پاراکوات دارای سمیت بیشتری بود (mgl-187/0=MAC). در مورد هر دو سم­ علف­کش مورد استفاده افزایش غلظت سم باعث افزایش تلفات  ماهی شده و همچنین افزایش مدت مجاورت با این علف­کش­ها نیز افزایش تلفات ماهی را باعث گردید. با توجه به نتایج این تحقیق جایگزینی سم توفوردی به جای سم پاراکوات در مزارع کشاورزی، به عنوان علف­کش توصیه می گردد.